Onlangs voltooide kunstenaar Peter Veen de bundel ‘Verhalen van niks’ over de Onlanden. Hoewel de titel anders doet vermoeden, gaan zijn observaties wél ergens over.
De Onlanden vormen een wijds natuur- en waterbergingsgebied dat onder andere grenst aan Eelde-Paterswolde. Voor de in Zuidoost Drenthe wonende kunstenaar betekende het onontgonnen terrein. “Ik was er heel eerlijk gezegd nog nooit geweest.”
Artistiek onderzoek
Dat veranderde door een samenwerkingsproject van Into Nature, Kunst & Cultuur en kunst.nu. Veen legt daarover uit: “Iedere paar jaar is er een Kunstroute in Drenthe waar je langs kunt wandelen. In 2026 loopt die Kunstroute door de Onlanden en daarvoor deden een aantal kunstenaars voorwerk.” Hij ging naar eigen zeggen dus het veld in voor artistiek onderzoek.
Provocerende titel
Dat leidde dus tot de bundel ’Verhalen van niks- Een vrije verkenning van de Onlanden in 52 alinea’s en 52 noten’. Volgens Veen een bewust gekozen provocerende titel. “Want in een natuurgebied gebeuren vooral heel veel kleine dingetjes. Er vliegt een bepaalde vogel over die je opzoekt. Je komt iemand tegen met een verrekijker die zegt dat er verderop een zeearend zit. Of een fietser die luid zingt en daarmee ophoudt als hij jou ziet. En weer begint met zingen als je hem voorbij bent. Allemaal hele kleine gebeurtenissen die stuk voor stuk onbeduidend zijn. Maar als je 52 van die gebeurtenissen samenvoegt, wordt het ineens weer iets en krijg je toch een indruk van een landschap.”
Boodschap
In hoeverre heeft hij met de bundel ook een boodschap? “De verhalen gaan allemaal over de natuur en over wat er gebeurt als ik in de Onlanden loop. Je hebt altijd invloed, hoe bescheiden je ook bent in de natuur. Vogels vluchten voor je, muggen zoeken je op. Dus er gebeurt altijd wel wat. Als ik al een boodschap heb, is het: ‘Wees je daarvan bewust’.”
Innerlijke verhaal
Veen weerspreekt dat zijn verhalen over de innerlijke natuur van de mens gaan. “Ik ervaar het zelf niet zo. Wel is het zo dat ik zelf op een uur rijden van de Onlanden woon. Wanneer ik dan in de auto stap, sta ik open. En als ik onderweg dingen tegenkom zoals een gierende ambulance, noteer ik die ook. Dus je kunt de eerste 10 verhalen ruimer opvatten, maar daarna gaan ze echt over de Onlanden.” De kunstenaar ging zo’n 15 keer heen weer van zijn woonplaats naar de Onlanden om het boekje te kunnen schrijven.
Uitkijktoren
Eén verhaal draait om de uitkijktoren in de Onlanden. Niet echt iets voor Veen. “Het is niet mijn hobby om omhoog te gaan. Maar je wil toch zien hoe het landschap er van boven uitziet. Soms moet je wat dat betreft een beetje doorduwen. En als je eenmaal de trap op en af loopt,
dan gaat het wel, óók als je hoogtevrees hebt. Bijzonder is dat je er bij een beetje wind boven bijna afwaait.”
Interactieve wandeling
Naast de verhalen maakte de kunstenaar ook een interactieve wandeling door de Onlanden, een soundwalk waarbij je op 10 plekken gesproken tekst en muziek hoort. “Ik hou zelf heel erg van wandelen. De wandeling door de Onlanden kun je ook fietsen. Want die is om te lopen met 7 kilometer een flinke tippel. Het is een verhard rondje vanaf de Onlanderij van Natuurmonumenten langs de schuur van de boswachter. Daarna ga je drie keer links en kom je langs het water weer uit bij de Onlanderij.” De uitkijktoren is een klein uitstapje van deze route.
Gratis lezen
Belangstellenden kunnen de verhalen en de interactieve wandeling gratis bekijken op: http://peterveen.nl Daar is ook een gedrukt exemplaar van de bundel te bestellen.
Foto: Marcel Poelman
