Achtergrond & Opinie:
Verkeersongeval met letsel
Brandweerlieden van Brandweer Assen-West oefenen, oefenen en oefenen! Dit alles om hun skills, kennis en kunde én professionaliteit naar een hoger level te tillen. Nu: Verkeersongeval met letsel.
Tekst & Foto’s: Cees van der Boom / Omroep MAAT

Nieuw scenario
Bij toerbeurt moet elke brandweervrouw of brandweerman een oefening voorbereiden. Dit keer had brandweerman Jan de eer en hij moest een scenario bedenken dat past bij ‘Technische HulpVerlening’(THV).
Hij bedacht een indrukwekkend scenario. Met behulp van zijn collega’s zette hij de auto’s in positie voor ‘Verkeersongeval met letsel.’
Achtergrond
De situatie: De melder – Jan – van het ongeval kreeg eerder een telefoontje van een vriendin die al enige tijd kampt met depressieve klachten. Zij wil mogelijk een eind aan haar leven maken. *
Het gevolg van dat telefoontje is dat Jan in allerijl zijn werkplek verliet en in zijn auto sprong om op weg naar die vriendin te gaan. Daarbij zag hij een fietser over het hoofd. Hij probeerde de fietser te ontwijken maar botste tegen de auto van een collega aan die net op de werkplek arriveerde. Die collega had de gordel al afgedaan en maakte een beste klapper in de auto.
De fietser – in dit scenario een pop – werd overreden en lag half onder de auto bekneld. Omdat de spreider** defect is moeten de brandweerlieden hefkussens*** gebruiken om de fietser veilig onder de auto weg te kunnen halen.
** Een spreider die de brandweer gebruikt is een hydraulisch apparaat. Deze wordt vaak aangeduid als “Jaws of Life” en wordt gebruikt om ruimte te creëren en metaal te vervormen bij reddingsacties, bijvoorbeeld bij verkeersongevallen om slachtoffers te bevrijden (zoals hier wenselijk was).
*** Hefkussens zijn luchtdruk-geactiveerde, opblaasbare rubberen kussens die de brandweer gebruikt om zware objecten te heffen, verplaatsen, spreiden of fixeren, vooral bij reddingsacties. Ze zijn belangrijk voor het veilig en gecontroleerd verplaatsen van zware lasten, zoals voertuigen, ingestorte gebouwen of objecten die op slachtoffers zijn gevallen.
De collega in de andere auto meldde last van tintelende benen te hebben en was ook duizelig. De enige optie om hem veilig uit de auto te kunnen redden was het wegknippen van auto-onderdelen en het gebruik van een wervelplank****.
**** Een wervelplank, ook wel spineboard genoemd, is een reddingsbrancard. De brandweer en andere hulpdiensten gebruiken die om personen met mogelijk wervelletsel zo veilig mogelijk te vervoeren. Het is een langwerpige, stevige plank, vaak gemaakt van kunststof, die het lichaam van het slachtoffer volledig ondersteunt. Op die wijze kan de wervelkolom niet verder bewegen en wordt verder letsel voorkómen.
De melding

Jan was op dat moment de melder en brandweerman Mark stapte ook in de rol van Operationeel Centrum (vroeger bekend als ‘de meldkamer’). Hij riep de Tankautospuit (TS) van Brandweer Assen-West op en die kreeg de melding binnen.
Bevelvoerder Marten van de TS stelde allerlei aanvullende vragen om een zo goed mogelijk beeld te verkrijgen van de situatie. Hij vroeg ook bijstand van de ambulance en Mark meldde dat die al onderweg was. Voor de oefening was een collega ingezet die een vest droeg van de ambulance, zodat de situatie nog echter zou lijken.
Wat mij verbaasde was dat de bevelvoerder ook vroeg naar de kentekens van de betrokken auto’s. Jan: “Ze kunnen dan alle technische details al inzien via de database en ze weten dan waar ze rekening mee moeten houden.”
Later tijdens de oefening was deze voorbereiding een uitkomst! Op de tablet was alle informatie over het voertuig beschikbaar en daardoor kon de inzet veel gerichter plaatsvinden.
Intussen
Onderweg naar de plaats van het ongeval bepaalde de bevelvoerder in de TS al wie welke rol kreeg.
Tijdens een dergelijke inzet gebruiken de Brandweerlieden niet de ‘blushelm’ zoals je dat vaak ziet bij branden, maar aparte helmen.
“Die helmen zijn standaard aanwezig in de TS,” vertelde brandweervrouw Mandy.
Dat vergroot de zichtbaarheid binnen het team en zo is voor iedereen duidelijk wie welke rol heeft. Een simpel maar effectief middel als de situatie ter plaatse even hectisch zou worden.
“Bij zo’n inzet gebruiken we altijd de veiligheidsbril en de teamleden die als eerste verantwoordelijk zijn voor de THV dragen een rode helm. De beveiliger tijdens het incident draagt een witte helm en de gewondenverzorger draagt een gele helm.’
De bevelvoerder draagt daarnaast een hesje met het woord bevelvoerder er op. Hij overziet de hele inzet en kan aanvullende opdrachten geven.
Een weetje: om elke brandweervrouw en brandweerman ‘scherp’ te houden, wisselen de rollen tijdens de inzetten. Het grote voordeel daarvan is dat zij multifunctioneel inzetbaar zijn.
De ambulance-collega maakte het afwisselend spannend. Hij voerde de druk van de redding soms even op, door te melden dat het iets slechter ging met het slachtoffer.
Keuzes maken
Tijdens de oefening was de eerste zorg welk slachtoffer als eerste aandacht moest hebben.



Wat is de situatie van het slachtoffer onder de auto?
Wat is de situatie van het slachtoffer in de auto?
Het leek op zich goed te gaan met het slachtoffer in de auto. Wel bleef één van de brandweerlieden steeds bij hem en hij hield voortdurend in de gaten hoe het met het slachtoffer ging.
De aandacht richtte zich dus eerst op het slachtoffer onder de auto. In het scenario bleek de spreider defect en dus moest de auto gestabiliseerd worden met hefkussens.
Hoe ‘borg’ je de auto zodat die niet beweegt tijdens de redding van het slachtoffer? Ik vond het heel bijzonder om te zien wat daar voor nodig is en hoe zij dat aanpakten.
Na de geslaagde redding was het dringend tijd om het andere slachtoffer te bevrijden. Zeker ook al omdat de ambulance-collega de druk verder opvoerde en aangaf dat het steeds slechter ging met het slachtoffer.


Stel je nu eens voor dat jij het bent die zo ‘gevangen’ in de auto zit.
Hoe bijzonder is het dan dat er een brandweerman naast je zit en steeds uitleg geeft over wat zijn collega’s doen om hem te bevrijden? Dat gebeurde en stap voor stap meldde de brandweerman wat er zou gebeuren. Voor het slachtoffer heel geruststellend!
Voor een veilige redding was het nodig om de auto open te knippen. Om gerichte keuzes te maken was de tablet met de informatie over de technische staat van de auto een uitkomst.
De volledige auto was in beeld en daardoor konden de brandweerlieden heel gericht hun inzet bepalen en vooral ook waar en hoe ze konden ‘knippen.’




Vooraf werd nog op een speciale manier het glas van de autoruiten verwijderd. De brandweer gebruikt daar een speciale folie voor, zodat niet alle splinters in het rond kunnen vliegen, maar aan de folie blijft vastzitten. De hele autoruit kan dan in een keer worden verwijderd.
Vervolgens kon het slachtoffer uit zijn netelige positie worden bevrijd via de wervelplank.
Geslaagde reddingen dus!
Nabespreking
Opnieuw reflecteerden de brandweerlieden op eigen inzet en mét alle nieuwe inzichten en tips hoe zij in ‘het écht’ zaken anders zouden benaderen of zouden oppakken.
Ik blijf het heel bijzonder vinden dat zij – niet één uitgezonderd – zo open en eerlijk zijn over hun eigen handelen in de groep. Ik blijf dat herhalen en onder de aandacht brengen, want dát laat voor mij zien wat echte kameraadschap is.
Geen macho-gedoe of ‘de schuld’ bij de ander leggen: nee, met een volledig open en transparante blik!
* Naschrift
In dit scenario werd melding gemaakt van een vriendin met depressieve klachten. Zij overwoog om een einde aan haar leven te maken.
Denk je daar over na?
Zie je op enig moment geen licht meer aan het einde van de tunnel?
Zie je geen uitweg meer?
Neem dan alsjeblieft contact op met 1-1-3. Zij staan met een luisterend oor voor je klaar!
Je kunt ook anoniem met hen in gesprek!
1-1-3!
Zie onderstaande afbeelding van 1-1-3 ->

Dit is een foto die ik hier weergeef; je kunt hier niet op klikken om direct contact te hebben.
Wil je contact met 1-1-3?
De website van 1-1-3 is bereikbaar via deze link -> https://www.113.nl/ en dan kun je wel op de links klikken en contact krijgen.