Achtergrond, Opinie & Sfeerimpressie:
Zestig jaar Molukse wijk in Assen: Salam sejahtera bagi kita semua.
Zestig jaar geleden namen de eerste Molukse gezinnen hun intrek in de speciaal gebouwde wijk in Assen …
Zaterdag 23 augustus 2025 was het de afsluitende feestdag die zestig jaar de Molukse wijk in Assen memoreerde.
Tekst & Foto’s: © Cees van der Boom | Omroep MAAT
Het werd een dag vol met herinneringen, met toespraken, met de onthulling van gedenkstenen voor de gevallenen door gedeputeerde Henk Brink, met gezelligheid en saamhorigheid en veel, veel meer.
Van de Molukken naar Assen
Een terugblik op hoe de wijk in Assen ontstond. In 1951 kwamen ruim 12.500 Molukkers naar Nederland, onder wie veel voormalige KNIL-militairen (de militairen van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) en hun gezinnen. Hun verblijf in Nederland was aanvankelijk bedoeld als een tijdelijk verblijf en hooguit bedoeld voor enkele maanden. Zodra de politieke situatie op de Molukken zou stabiliseren zouden zij terugkeren naar een onafhankelijke Republiek der Zuid-Molukken (RMS). Zoals we inmiddels weten: die terugkeer kwam er niet …
In Drenthe werden honderden gezinnen ondergebracht in het voormalige Kamp Westerbork, dat toen nog Kamp Schattenberg heette. Voor velen voelde dat als een geïmproviseerd bestaan, namelijk in barakken die nog de sporen van de oorlogsjaren droegen.
Toch ontstond daar een hele hechte gemeenschap. Ondanks het besef dat zij samen een onzekere toekomst tegemoet zagen waren de gedeelde herinneringen de drive om door te gaan. In de jaren zestig besloot de Nederlandse overheid tot de bouw van speciale woonwijken in verschillende steden. Assen kreeg zijn eigen wijk aan de zuidwestkant van de stad.
Voor veel bewoners was de komst van die woningen ‘dubbel:’ Eindelijk een ‘eigen’ woning maar tegelijk ook het besef dat het tijdelijke verblijf in Nederland blijvend werd.
De Molukse cultuur
De cultuur werd hét middel om de eigen identiteit te bewaren. De eerste generatie Molukkers voelde zich verantwoordelijk om de Molukse tradities door te geven. Muziek speelde daarin een sleutelrol. Met name was de tifa – een traditionele trom – te horen bij feesten en herdenkingen.
Een ander belangrijk fundament was de kerk voor de Molukkers. Zij zien de kerk niet alleen als een religieus centrum, maar ook als een sociaal ontmoetingscentrum waar nieuws werd gedeeld, hulp werd georganiseerd en jongeren werden begeleid.
Het is dan ook – denk ik – niet voor niets dat de festiviteiten ter gelegenheid van zestig jaar Molukse wijk in Assen gevierd werden bij, in en om de kerk.
Wat voor mij duidelijk voelbaar was tijdens deze dag was de enorm grote saamhorigheid.
Sfeerimpressie
Toespraken
Zoals ik eerder al aangaf: het was een dag met herinneringen en met toespraken.
Zonder ook maar iets af te doen aan de vele sprekers, was er voor mij één toespraak die op mij diepe indruk maakte. Dat was de toespraak van Emily Pormes, kleindochter van Opa Sam Pormes.
Na afloop liep ik naar haar toe – en later ook naar Sam Pormes – om de toespraak op te vragen.
Ik zou haar – en de Molukse gemeenschap – onrecht aandoen als ik die niet hier zou weergeven …
De toespraak van Emily lees je via de link onderaan deze publicatie.
“Salam sejahtera bagi kita semua.”
In het Nederlands betekent dit “Vrede zij met ons allen.” Het is een veelgebruikte en inclusieve groet in Indonesië.
Deze groet wordt vooral bij officiële gelegenheden gebruikt en is bedoeld om mensen van verschillende religieuze achtergronden te omvatten.
Het is vooral bedoeld om respect te tonen voor verschillende geloven.
Wát een mooi, indrukwekkend eerbetoon. Ik was er stil van …
De volledige publicatie met nog meer foto’s én de toespraak van Emily ->
© Cees van der Boom
